długami małżonka Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego i zasad egzekwowania – większa ochrona nieobciążonego długami małżonka

31.05.2021 10:37

Od 1 lipca 2015 roku obowiązuje ustawa nr 139/2015 r., zmieniająca ustawę nr. 99/1963 r., kodeks postępowania cywilnego, z późniejszymi zmianami oraz ustawa nr 120/2001 r,. o komornikach sądowych i zasadach egzekwowania, z późniejszymi zmianami („nowelizacja„).

Głównym celem nowelizacji jest zwiększenie ochrony nieobciążonego długami małżonka w trakcie realizacji egzekucji oraz wyeliminowanie powikłań pojawijających się w przeszłości w interpretacji i praktyce stosowania obowiązujących przepisów prawnych w związku z realizacją decyzji (egzekucji) na majątku małżeńskiej współności majątkowej (dalej „MWM„).

Większej ochrony nieobciążonego długami małżonka osiągnięto poprzez szereg środków:

1) Sąd ma nowy obowiązek przed tytułem egzekucyjnym na nieruchomości w MWM wziąć pod uwagę fakt, że tryb MWM jest w konkretnym przypadku uregulowany poprzez umowę lub orzeczenie sądu (np. uchylenie MWM lub zawężenie jej zakresu). By sąd mógł taki fakt wziąć to pod uwagę, jest istotne, by odpowiednia umowa o regulację trybu MWM została zarejestrowana w Liście dokumentów dotyczących małżeńskich ustrojów majątkowych prowadzonej według ustawy o notariacie. Podobny obowiązek jak dla sądu odnosi się również do komornika przed wydaniem tytułu egzekucyjnego.

2) Kolejnym środkiem jest usunięcie połowy środków finansowych z konta bankowego nieobciążonego długami małżonka z egzekucji, zawsze jednak co najmniej dwukrotnej kwoty minimum socjalnego. Konkretna procedura w przypadku nałożenia wykonania egzekucji będzie wyglądać tak, że nieobciążony długami małżonek zostanie powiadomiony o możliwości wycofać wspomnianą kwotę z rachunku bankowego, który powinien być przedmiotem egzekucji.

3) Jednocześnie istnieje nowa możliwość ubiegania się wstrzymania postępowania egzekucyjnego (egzekucji) w przypadku, że majątek nieobciążonego długami małżonka w małżeńskiej wspólności majątkowej miałby być dotknięty w większym stopniu niż pozwala specjalny przepis, lub jeśli chodziłoby o majątek, który nie może być postępowaniem egzekucyjnym dotknięty wcale. O wniosku o zatrzymanie egzekucji w tej części musi zadecydować komornik w ciągu 15 dni, nawet bez zgody wierzyciela.

4) Do ochrony nieobciążonego długami małżonka należy również uchylenie postępoowania egzekucyjnego (egzekucja) poprzez potrącenia z wynagrodzeń ponoszącego odpowiedzialność małżonka.

Celem wymienionej nowelizacji jest wyeliminowanie niepewności poprzez wprowadzony przepis od 1. 1. 2014 roku w sprawie zakresu majątku, który może być przedmiotem egzekucji za długi współmałżonka.