31.05.2021 10:48
W marcu 2015 r. stała się skuteczną ustawa nr 40/2015 Coll., zmieniająca ustawę nr 137/2006 Coll., o zamówieniach publicznych, z późniejszymi zmianami (zwana dalej „nowelizacja techniczna“). Celem było przede wszystkim uproszczenie udzielania zamówień publicznych i wyeliminowanie niektórych mankamentów ustawy o zamówieniach publicznych (zwana dalej „UZP“). W niniejszym artykule pokrótce przedstawimy najważniejsze zmiany, które nowelizacja techniczna przynosi do UZP. Nowelizacja techniczna będzie dotyczyć wszystkich procedur udzielania zamówień publicznych wszczętych od 6. marca. 2015 r, wcześniej wszczęte procedury udzielenia zamówień zostaną zakończone zgodnie z UZP z póżniejszymi zmianami przed nowelizacją techniczną.
Prawdopodobnie najbardziej istotną zmianą jest poszerzenie kryteriów oceny przy udzielaniu zamówień publicznych. Od niedawna w ramach podstawowego kryterium rentowności ekonomicznej ofert dla zamówienia publicznego może zamawiający ustalić jako częściowe kryterium oceny (i) wpływ realizacji zamówienia publicznego w zakresie zatrudniania osób z utrudnionym dostępem do rynku pracy, lub (ii) organizację, kwalifikację oraz doświadczenia osób zaangażowanych w realizację zamówienia publicznego, jeżeli mają one istotny wpływ na jego realizację. Dzięki takiej zmianie rozwój legislacyjny zbliża się do ustawodawstwa kryteriów oceny mającego zastosowanie w wielu krajach Europy Zachodniej, gdzie jest możliwe oceniać sposób (poziom) osiągnięcia, lub przekroczenie minimalnych wymagań zamawiających odnośnie kwalifikacji kandydatów. Naszym zdaniem, zamawiający w końcu otrzymali skuteczne narzędzie dla wyboru ofert według parametrów innych, niż wyłącznie cenowych. W przeszłości, częściowe kryteria oparte na subiektywnej ocenie „jakości przedstawionej realizacji“ powodowły znaczne trudności praktyczne z takim skutkem, że szereg zamawiających na wszelki wypadek uciekał się do jednego kryterium oceny, czyli do najniższej ceny ofertowej. Nowelizacja techniczna przynosi również zniesienie obowiązku zamawiającego do unieważnienia przetargu w przypadkach, jeśli otrzyma tylko jedną ofertę lub pozostaje mu do oceny tylko jedyna oferta.
Trwale została zniesiona również lista oceniających i tym samym także ich obowiązkowy udział w wybranych zamówieniach publicznych. Zniesieniu podlegają również wzajemne weryfikacje espertów, przedstawienie których było warunkiem dla dyskusji nad uzasadnieniem istotnego zamówienia publicznego.
Istotne zmiany przynosi nowelizacja techniczna również do procedury negocjacyjnej bez publikacji. W ramach tego rodzaju procedury przetargowej byliśmy przyzwyczajeni do faktu, że warunkiem uprawnienia zamawiającego do udzielenia zamówienia na dodatkowe roboty budowlane lub usługi dodatkowe było to, by ich potrzeba powstała w wyniku obiektywnie nieprzewidywalnych okoliczności. Nowo będzie wystarczające, gdy będzie chodziło o okoliczności, które zamawiający postępujący z należytą dbalością nie mógł przewidzieć. Jednocześnie dla zamawiąjącego w tego rodzaju procedury przetargowej dochodzi do wzrostu limitu dla podwyższenia całkowitej ceny zamówienia publicznego na dodatkowe prace budowlane lub usługi dodatkowe do 30% (dotychczas obowiązywał 20% limit).
Drobne zmiany dotyczą również stosunkowo szerokiego zakresu przepisów regulujących proces postępowania o przeanalizowanie działania zamawiającego prowadzonego przed ÚHOS (Urząd Ochrony Konkurencji). Wśród zmian można wymienić np. obowiązek dołączyć pisemne środki dowodowe do wniosku na wszczęcie postępowania w formie elektronicznej, lub niezdolność dodatkowo zmieniać fromalności wniosku na wszczęcie postępowania; nowo ustalony jest również termin 15 dni kalendarzowych od daty doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania w zakresie wniesienia dowodów oraz nowych okoliczności w toczącym się już postępowaniu; doszło również do ograniczenia maksymalnej kwoty kaucji z dwudziestu do dziesięciu milionów CZK, natomiast w przypadku złożenia wniosku o nałożeniu zakazu realizacji umowy jest wnioskodawca zobowiązany do wpłacenia kaucji w wysokości 200 000 CZK zamiast pierwotnych 100 000 CZK.
Na zakończenie dodajmy, że już teraz podjęto intensywne działania na zupełnie nowej ustawie o zamówieniach publicznych implementującej dyrektywy wspólnotowe (dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/23/UE oraz nr 2014/24/UE), których skuteczność jest spodziewana najpóźniej od 1 kwietnia 2016 r. Nowelizacja techniczna jest więc prawdopodobnie ostatnią znaczącą zmianą wkraczającą do UZP.